Yoga, bedenin gücünü, esnekliğini ve dengesini geliştiren; aynı zamanda zihinsel sakinlik ve farkındalık kazandıran bütünsel bir disiplindir. Bu yolculukta kullanılan yardımcı ekipmanlar, özellikle yeni başlayanlar ve vücut kısıtlamaları olanlar için pratiği daha ulaşılabilir ve güvenli hale getirir. En sık tercih edilen destekleyici araçlardan biri olan yoga blokları, pozların doğru uygulanmasına, hizalanmanın korunmasına ve sakatlanma riskinin azaltılmasına yardımcı olur.
Bu yazımızda, yoga bloğunun ne olduğu, ne işe yaradığı, nasıl kullanıldığı, çeşitleri, ölçüleri ve alternatifleri gibi konuları detaylı şekilde ele alıyoruz.
Yoga Bloğu Nedir?
Yoga bloğu, yoga pozlarını daha rahat, güvenli ve doğru şekilde yapabilmek için tasarlanmış dikdörtgen biçimli bir destektir. Genellikle köpük, mantar veya ahşap gibi malzemelerden üretilir. Hem yeni başlayanlar hem de ileri düzey yoga yapanlar için uygundur. Yoga blokları; dengeyi sağlamak, hizalanmayı desteklemek ve esnekliği artırmak gibi birçok işlevi yerine getirir. Esneklik seviyesi henüz yeterli olmayan kişiler için pozların uygulanabilirliğini kolaylaştırır.
Birden fazla blokla yapılan pratikler için genellikle yoga blok seti tercih edilir. Bu setler, çoğunlukla iki bloktan oluşur ve pozların her iki tarafında simetrik destek sağlanmasına olanak tanır. Bloklar farklı yüksekliklerde kullanılabildiği için çok yönlüdür. Yoga blok setleri, hem evde bireysel pratiklerde hem de grup derslerinde yaygın olarak kullanılır ve pratik sırasında güvenliği artırır.
Yoga Bloğu Ne İşe Yarar?
Yoga bloğu, yoga pratiğinde vücuda destek vererek duruşların daha rahat ve güvenli bir şekilde yapılmasını sağlar. Özellikle esneklik seviyesinin henüz gelişmediği pozlarda kullanıldığında, kişinin hareketi zorlanmadan gerçekleştirmesine yardımcı olur. Duruşlarda denge kurmak, hizalamayı sağlamak ve kasların aşırı gerilmesini önlemek yoga bloğunun temel işlevleri arasındadır. Bu sayede hem sakatlanmaların önüne geçilir hem de pozlar daha uzun süre korunabilir.
Yoga destek bloğu, özellikle hamstring, kalça ve sırt bölgelerini çalıştıran pozlarda yoğun olarak tercih edilir. Oturma pozlarında kalçayı yükseltmek, ayakta duruşlarda ellerin uzanamadığı yerlere destek sağlamak veya pasif esnemelerde vücudu rahatlatmak amacıyla kullanılabilir. Destek bloğu sayesinde pozlar kişiye göre uyarlanabilir ve her seviye için ideal bir araç haline gelir.
Yoga bloğunun yanı sıra genel olarak yoga yapmanın sunduğu faydaları merak ediyorsanız ve yogaya başlama konusunda kararsızsanız Yoganın Faydaları Nelerdir? başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Yoga Bloğu Nasıl Kullanılır?
Yoga blog kullanımı, pratiği daha güvenli, dengeli ve konforlu hale getirmek için oldukça önemlidir. Bloklar genellikle üç farklı yükseklikte kullanılabilir: kısa kenar, uzun kenar veya düz yüzey. Özellikle esnekliği henüz yeterli olmayanlar için bu özellik oldukça avantajlıdır. Örneğin, ayakta yapılan öne eğilme pozlarında eller yere ulaşamıyorsa, bloklar ellerin altına yerleştirilerek denge sağlanabilir. Oturma pozlarında ise kalçanın altına konularak omurganın dik durması ve duruşun daha rahat korunması sağlanır.
Daha gelişmiş pozlarda ve derin esneme hareketlerinde yoga blok ve kemer kombinasyonu oldukça etkilidir. Kemer; bacaklara, ayaklara veya kollara erişimi kolaylaştırırken, bloklar bu pozlarda gerekli olan yüksekliği ve dengeyi sunar. Örneğin, hamstring esnetmeleri sırasında kemer ayağa geçirilip çekilirken, kalçanın altına bir blok yerleştirilerek pozun rahatlığı artırılabilir. Bu ikili kombinasyon, hem yeni başlayanlar hem de ileri seviye yoga yapanlar tarafından yaygın olarak kullanılır.
Pilates bloğu da yoga bloğuna benzer şekilde bazı pozlarda kullanılabilir, ancak genellikle daha yumuşak ve esnek yapıdadır. Pilates blokları daha çok core bölgesini desteklemek için tasarlanmıştır. Buna karşın yoga blokları, poz hizalaması ve denge sağlama açısından daha sert ve sabit yapıda olur. Bu nedenle yoga yaparken özel olarak yoga bloğu tercih edilmesi, hareketlerin doğru ve güvenli şekilde yapılması açısından daha uygundur.
Yoga Blok Hareketleri Nelerdir?
Yoga blok hareketleri, hem başlangıç hem de ileri seviye yoga pratiğinde bedenin hizalanmasını destekleyen, esnekliği artıran ve dengeyi geliştiren pozlardan oluşur. Bloklar sayesinde hareketler daha erişilebilir ve güvenli hale gelir. İşte yoga bloğu ile yapılabilecek bazı temel ve etkili hareketler:
1. Trikonasana (Üçgen Pozu) – Blok Destekli
- Ayakta geniş duruş alın.
- Sağ ayağınızı dışa çevirin, kollarınızı iki yana açın.
- Nefes verirken sağa doğru eğilin ve sağ elinizi blok üzerine yerleştirin.
- Blok, ayağın dışında, içinde veya önünde konumlandırılabilir.
- Sol kol yukarı uzanırken göğüs açık ve omurga dik olmalıdır.
2. Setu Bandhasana (Köprü Pozu) – Blok Destekli
- Sırt üstü yatın, dizleri bükün, ayaklar kalça genişliğinde yerde olsun.
- Kalçayı yerden kaldırın ve bloğu sakrum (kuyruk sokumu) altına yerleştirin.
- Kalçanızı bloğa bırakın ve birkaç nefes boyunca bu pasif geriye bükülmede kalın.
3. Supta Baddha Konasana (Yatık Kelebek Pozu) – Bloklu Versiyon
- Sırt üstü uzanın, ayak tabanlarını birleştirip dizleri iki yana açın.
- Diz altlarına birer blok yerleştirerek kalçaları rahatlatın.
- Dilerseniz baş altına da bir blok koyarak boyun desteği sağlayabilirsiniz.
4. Balasana (Çocuk Pozu) – Alın Destekli
- Dizlerinizi yere koyarak topuklara oturun.
- Gövdeyi öne doğru bırakın ve alnınızı bir bloğun üzerine yerleştirin.
- Kollar önde uzanabilir ya da yanlara bırakılabilir.
5. Ardha Hanumanasana (Yarım Maymun Pozu)
- Dizinizi yere koyarak bir diz bükülü, diğeri düz şekilde pozisyon alın.
- Öne eğilirken ellerinizi yere koyamıyorsanız, her iki elin altına birer blok yerleştirin.
- Bu poz, hamstring (arka bacak) esnekliği için idealdir.
6. Utkatasana (Sandalye Pozu) – Blokla Diz Arası Destek
- Ayakta başlayın, dizleri bükerek sandalyeye oturur gibi alçalın.
- Dizler arasına bir blok yerleştirin.
- Bu, iç bacak kaslarının aktifleşmesini ve diz hizalamasını artırır.
7. Viparita Karani (Bacaklar Duvara Pozu) – Blok Destekli
- Sırt üstü yere uzanırken kalçanızın altına bir blok yerleştirin.
- Bacakları yukarı kaldırarak duvara yaslayın.
- Kan dolaşımını destekleyen, rahatlatıcı bir pozdur.
Bu temel yoga blok hareketleri, pratiğe güvenlik, konfor ve derinlik kazandırır. Düzenli olarak uygulandığında esnekliği artırır, duruşları geliştirir ve zihinsel farkındalığı destekler.
El Duruşu İçin Yoga Blokları Nasıl Kullanılır?
El duruşu yoga blokları ile çalışıldığında, bu zorlu poz hem daha güvenli hale gelir hem de daha kontrollü bir şekilde öğrenilebilir. El duruşu (Handstand – Adho Mukha Vrksasana), güçlü bir denge, omuz stabilitesi ve merkez kaslarının aktif katılımını gerektirir. Yoga blokları, bu becerileri kademeli olarak geliştirmek isteyenler için mükemmel bir yardımcıdır.
Bloklar genellikle ellerin altına yerleştirilerek parmakların blokların ön kısmından sarkması sağlanır. Bu sayede bilekler daha az baskı altına girer ve ağırlık daha eşit dağılır. Ayrıca yoga blokları arasına topuklar konularak sırt üstü pozisyonda yapılan duvar destekli egzersizlerle, kişi el duruşuna alışmaya başlayabilir. Bazı yogiler, blokları bacaklar arasına sıkıştırarak denge merkezini fark etmeyi ve bacak kontrolünü geliştirmeyi amaçlar. Kısacası, el duruşu yoga blokları ile daha güvenli, istikrarlı ve farkındalık dolu bir ters duruş pratiği mümkündür.
Yoga Bloğu Nasıl Olmalı?
Yoga blokları; malzeme, sertlik derecesi ve ağırlık gibi faktörlere göre farklılık gösterir. Kullanım amacınıza ve kişisel ihtiyaçlarınıza göre doğru bloğu seçmek, hem pratikten alınan verimi artırır hem de sakatlanmaları önler. Piyasada en yaygın olarak mantar yoga bloğu, ahşap yoga blok, yoga köpük blok ve yoga tahta blok olmak üzere dört ana tür bulunur.
Mantar Yoga Bloğu
Mantar yoga bloğu, doğal ve çevre dostu yapısıyla dikkat çeker. Orta sertlikte olup kaymaz yüzeyi sayesinde terli ellerde bile tutuşu korur. Ağırlığı köpük bloğa göre biraz fazla olsa da taşıması hâlâ kolaydır. Dengeli bir yüzey sunduğu için denge gerektiren pozlarda oldukça etkilidir. Ayrıca mantar malzeme, sürdürülebilir üretim anlayışına sahip olanlar için ideal bir seçimdir.
Ahşap ve Tahta Yoga Blok
Ahşap yoga blok veya eş anlamlısı olan yoga tahta blok, en sert ve en dayanıklı blok türüdür. Genellikle bambu ya da çam gibi doğal ağaçlardan üretilir. Ağırlığı nedeniyle taşınması zor olabilir, ancak özellikle sabit alanlarda (ev/stüdyo) kullanım için mükemmeldir. Sert yapısı sayesinde güçlü destek sağlar ve zamanla deforme olmaz. İleri seviye yogiler için uygundur çünkü esnekliği sınırlı olanlarda bu sertlik rahatsızlık verebilir.
Yoga Köpük Blok
Yoga köpük blok, en hafif ve yumuşak yoga bloğu türüdür. Genellikle EVA köpükten üretilir ve yeni başlayanlar için en uygun seçenektir. Daha hassas ekleklere sahip olanlar veya restoratif yoga yapanlar bu blokları rahatlıkla kullanabilir. Taşınabilirliği yüksek olduğu için seyahat edenler tarafından da tercih edilir. Ancak çok fazla baskı uygulanan pozlarda zamanla ezilebilir veya şeklini kaybedebilir.
Sonuç olarak, yoga bloğu seçerken pratiğinizin türünü, kişisel konforunuzu ve taşıma ihtiyacınızı göz önünde bulundurmalısınız. Sertlik ve dayanıklılık arayanlar ahşap yoga blok tercih ederken, çevre dostu ve kaymaz bir alternatif isteyenler için mantar yoga bloğu ideal olabilir. Hafif ve konforlu bir başlangıç içinse yoga köpük blok mükemmel bir seçenektir.
Yoga Blok Standart Ölçüleri Nelerdir?
Yoga blok ölçüleri, genellikle standart kullanım kolaylığı ve ergonomik denge sağlamak amacıyla belirli boyutlarda üretilir. En yaygın yoga blok ölçüleri yaklaşık olarak 23 cm x 15 cm x 7,5 cm’dir. Bu ölçüler, hem oturma pozlarında kalçayı desteklemek hem de ayakta yapılan hareketlerde ellerin altına konularak uzanmayı kolaylaştırmak için idealdir. Bunun dışında bazı üreticiler daha ince (örneğin 3 cm kalınlığında) veya daha kalın bloklar da sunar. Köpük, mantar ya da ahşap gibi farklı malzemelere göre ağırlık ve boyut değişiklik gösterebilir, ancak temel ölçüler bu aralıkta sabit kalır.
Yogada Blok Yerine Ne Kullanılır?
Yoga pratiğinde blok kullanımı oldukça yaygın olsa da, elinizde blok yoksa evde bulunan bazı nesnelerle benzer destek sağlamak mümkündür. Katlanmış battaniyeler, kalın kitaplar, sert yastıklar ya da yoga blok boyutlarında kutular alternatif olarak kullanılabilir. Özellikle kalça altına destek gerektiğinde katı yapıda bir kitap veya kalın bir havlu oldukça işe yarar. Önemli olan, seçilen nesnenin kaymaz, sabit durabilen ve vücut ağırlığını taşıyabilecek sağlamlıkta olmasıdır.
Ancak bu alternatifler, yoga bloğunun sunduğu denge, yükseklik ve tutuş avantajlarını her zaman tam olarak sağlayamayabilir. Özellikle denge gerektiren pozlarda kaygan veya dengesiz yüzeyli nesneler risk oluşturabilir. Bu nedenle yoga pratiğini düzenli hale getirmeyi planlayan kişilere, uzun vadede uygun bir yoga bloğu edinmeleri önerilir. Yine de başlangıç seviyesindeyseniz ve denemek istiyorsanız, evdeki malzemelerle destekli pratik yapabilirsiniz.
SIK SORULAN SORULAR
Yoga Blok Seti Seçerken Nelere Dikkat Etmeli?
Yoga blok seti seçerken malzeme türü, blokların sertliği, yüzey yapısı ve ölçüleri önemlidir. Köpük bloklar hafif ve yumuşakken, mantar ve ahşap bloklar daha sağlam ve dengeleyicidir. Ellerin kaymaması için yüzeyin kaymaz yapıda olmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca iki bloktan oluşan bir set, simetrik pozlar için daha işlevseldir.
Mantar Yoga Bloğu mu, Köpük mü?
Mantar yoga bloğu, çevre dostu, kaymaz ve orta sertlikte bir yapıya sahiptir; özellikle dengeli pozlar için uygundur. Köpük bloklar ise hafif ve daha yumuşaktır, başlangıç seviyesindekiler için idealdir. Daha fazla destek ve denge isteyenler mantarı, konfor ve taşıma kolaylığı arayanlar köpüğü tercih etmelidir.
En İyi Yoga Matı Kaç Mm Olmalı?
Yoga matları genellikle 3 mm ile 6 mm arasında değişir. 4–5 mm kalınlığındaki matlar, hem yumuşaklık hem de denge sunarak çoğu kişi için idealdir. Yin Yoga veya meditasyon gibi uzun süreli oturma içeren uygulamalarda 6 mm tercih edilirken, denge odaklı pratiklerde daha ince matlar önerilir.
Yoga Yapmak Vücudu Şekillendirir mi?
Evet, düzenli yoga yapmak vücudu şekillendirir. Kasları uzatır, sıkılaştırır ve postürü düzeltir. Ayrıca denge, esneklik ve beden farkındalığı artar. Özellikle vücut ağırlığıyla yapılan pozlar, core (karın), kol ve bacak kaslarını belirgin şekilde güçlendirir ve vücuda estetik bir form kazandırır.
