Amino asit, insan vücudunda bulunan ve protein yapımı, hormon, nörotransmiter sentezi gibi çeşitli yaşamsal fonksiyonların devam edebilmesi için gerekli bir yapı. Amino asitler proteinleri oluşturan yapı taşlarıdır. Proteinlerde 20 amino asit vardır ve bunların sadece 8’i besin yoluyla alınır. İnsan vücudu ise geri kalan 12 adet amino asidi kendisi üretebilir. Amino asitlerin vücutta eksik olduğu dönemlerde bireyler çeşitli sorunlarla karşılaşabilir. Besinlerle bu eksikliği tamamlamak vücut için önemlidir. Proteinler, vücut tarafından sindirilirler. Sindirilen proteinler de amino asitlere bölünür. Beslenme alanında vücudun ihtiyaç duyduğu 3 temel amino asit vardır. Bunlar;
- Esansiyel amino asitler
- Şartlı olarak dağıtılabilen amino asitler
- Dağıtılabilir amino asitler
Bu 3 temel amino asidin vücut için farklı faydaları bulunur. Vücudun hayati fonksiyonlarını en sağlıklı şekilde devam ettirebilmesi için ihtiyaç duyduğu tüm besinleri temin edebilmesi önemli. Bu besinler içerisinde bulunan amino asitler de vücut için son derece önemli besin ögeleri. Vücut çeşitli amino asitleri direkt olarak kendisi üretebilirken bazı amino asitleri üretemiyor. Bu sebeple de bunların beslenme veya takviye yoluyla alınması gerekiyor. Vücudun üretemediği amino asitler “esansiyel amino asit” olarak adlandırılıyor.
Esansiyel amino asitleri protein yoluyla almak mümkün. Fakat yoğun egzersiz yapılan dönemlerde ve çeşitli beslenme şekillerinde, bu amino asidin alımı vücut için yetersiz gelebilir. Böyle zamanlarda likit amino asitdenilen amino asidin sıvı haldeki takviyeleri kullanılabilir.
Likit Amino Asit Nedir?
Likit amino asit, sıvı halde bulunan bir amino asit takviyesidir. Kolay kullanılabilir olmasından dolayı da sıkça tercih edilir. Bu amino asit içeriğinde serbest amino asitler bulunur. Bunlar da herhangi bir sindirime uğramadan hızlı bir şekilde emilir. Emilen amino asit kas ve dokular tarafından kullanılır. Likit amino asitlerin en önemli özelliğinin başında ise kolay emilebilir olması gelir. Bu sebeple kas onarımı da diğer amino asitlere göre çok daha hızlı gerçekleşebilir. Kapsül veya tabletler gibi herhangi bir hazırlama prosedürü bulunmaz. Bundan dolayı da kullanımı oldukça pratik ve hızlıdır. Bu amino asit takviyesi çeşidi direkt olarak kullanılabilir.
İnsan vücudu 8 tane esansiyel amino asidi üretemiyorken, 12 adet esansiyel olmayan amino asidi üretebilir. Esansiyel olan amino asitleri birey dışarıdan çeşitli besinler aracılığıyla veya suplementler ile takviye edebiliyor. Bu durumun avantajı olduğu kadar dezavantajı da bulunuyor. Esansiyel amino asitleri besinlerden yeterli miktarda almak her zaman mümkün olmayabiliyor. Bunun en önemli sebebi ise tüketilen işlenmiş gıdaların vitamin ve mineral değerlerinin oldukça düşük bir orana sahip olması. Düşük olan oranlara ek olarak da içinde çeşitli kimyasallar, hormonlar ve antibiyotikler bulundurabiliyorlar. Bu, sindirim açısından vücudu yorabilen bir durum. Bu sebeple amino asitleri takviye şeklinde almak faydalı bir seçenek haline geliyor.
Likit Amino Asit Ne İşe Yarar?
Likit amino asit kullanmak isteyenlerin aklına gelen ilk soru genellikle likit amino asit ne işe yararolur. Likit amino asitlerin vücut için pek çok faydası bulunur. Özellikle tansiyon düşürmede yadsınamaz bir etkisi bulunur. Kalp damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltır. Vücutta bulunan proteinlerin sentezinde önemli etken rolleri üstlenirler. Bunun yanında enerji seviyesini artırmasından dolayı da beyin fonksiyonlarının çok daha iyi çalışmasına yardımcı olur. Protein sentezine önemli katkısı bulunması metabolizma ve kaslar üzerinde de büyük etki yaratmasına yardımcı olur.
Sporcular ağırlık antrenmanı veya fazla efor sarf etmelerine neden olan sporları yaptıklarında metabolizma hızları artar. Artan metabolizma hızı da vücudun daha fazla enerji üreterek halihazırda çalışmakta olan fonksiyonlarını daha iyi yerine getirmesini sağlar. Likit amino asitlerin tüketildiği zamanlarda vücuttaki yağ depolama işlemi azalabilir. Bunun en önemli sebebi likit amino asitlerin yağları çok çabuk çözebilmesidir.
Protein yönünden oldukça zengin olan amino asitler genellikle vücut geliştirmek için veya kas kütlesini sağlıklı bir şekilde artırmak isteyen kişiler tarafından sıkça tercih edilir. Sporcular veya vücut geliştirmek için çalışanlar likit amino asitleri tükettikleri zamanlarda kas erimesini önleyebilirler. Aslında sporcuların ve vücut geliştirme sporu yapanların likit amino asitleri tüketme amaçları kas kütlelerini korumak. Yağsız kas kütlesini korumak ve vücutlarındaki yağı da minimum seviyede kalıncaya kadar yakmak isterler. Likit amino asitler egzersiz yaptıkları sırada zarar gören herhangi bir kas dokusunu onarmakla görevli olurlar. Likit amino asit kullanımıda oldukça kolaydır.
Likit Amino Asitin Faydaları Nedir?
Likit amino asitler vücut için birçok faydayı bünyesinde barındırır. Likit amino asitlerin faydalarıçeşitli maddelerle sıralanabilir. Bunlar şunlardır;
- Likit amino asitler içinde bulundurduğu çeşitli amino asitlerden dolayı bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Vücudun pek çok hastalıkla, virüs veya bakteriyle kolaylıkla savaşabilmesine de destek sağlayabilir.
- Likit amino asitlerin yemeklerden önce tüketilmesi bireylerde oluşan açlık hissini azaltabilir. Bu da yemeklerden bir süre sonra gelen çeşitli atıştırma isteğini engelleyerek vücudun yağ depolamasına mani olabilir.
- Likit amino asitler glütensizler. Glüten hassasiyeti olan kişilerin diyet programlarına ekleyebilecekleri bir amino asit kaynağı olarak gösterilir.
Tüm bu faydalar göz önünde bulundurulduğunda amino asitlerin vücut için ne kadar gerekli olduğu görülür. Özellikle kolay kullanıma sahip olan likit amino asitler, özellikleri bakımından geniş bir alana hizmet etmelerinden dolayı pek çok kişi tarafından kolaylıkla kullanılabilir. Bireyin vücuduna uygunluğu araştırıldıktan sonra yeterli ve dengeli bir şekilde tüketilmesi önerilir.
Likit Amino Asitlerin Kullanımı
Likit amino asitler kolay bir kullanıma sahip olsalar da kullanım içeriklerine göre farklılık gösterirler. Genellikle protein bakımından yetersiz beslenen kişilere likit amino asit önerilir. Bu kullanım kas kaybının korunmasına ve kas gelişiminin artmasına yardımcı olabilir. Kas gelişimini artırmak amacıyla pek çok sporcu tarafından da tercih edilir. Peki, likit amino asitler nasıl kullanılır?Bu soruya verilebilecek cevap likit amino asidin çeşidine göre değişir. Çünkü kullanım şekli amino asitlerin çeşitlerine göre farklılık gösterir. Fakat genel olarak likit amino asitlerin aşağıdaki gibi belirli kullanım şekilleri bulunur.
- Direkt olarak içilebilir.
- Salatalara eklenebilir.
- İçeceklere eklenebilir.
- Çiğ sebzelere tat vermek amacıyla tercih edilebilir.
- Pirinç, fasulye gibi yemeklere konulabilir.
- Çeşitli çorbalara, güveçlere ve daha pek çok farklı yemek çeşitleri içerisinde kolaylıkla kullanılabilir.
Likit amino asitlerin kullanımı bunlarla sınırlı değil. Bu maddeler dışında aslında istenilen pek çok farklı şekilde rahatlıkla kullanılabilir. Genel olarak likit amino asitlerin kullanım önerilerinde çeşitli meyve sularının içine karıştırılarak tüketilmesi bulunur. Sporcular tarafından iyi bir performans için antrenmanlardan hemen önce veya antrenmandan hemen sonra tüketildiği görülür. Bunun dışında pek çok likit amino asit çeşidi vardır. Likit amino asit çeşitleri vücut içinde farklı alanlarda farklı görevlerde bulunurlar.