Probiyotik, mutlaka duymuş olabileceğiniz, sindirim sisteminiz için en önemli mikroorganizmalardan bir tanesidir. Probiyotik yönü kuvvetli yiyecekler tüketmek kabızlık, ishal ve huzursuz bağırsak sendromu gibi farklı sindirim problemlerinin ve bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine yardımcı olabilir.
Market raflarında artık bol bol çeşit çeşit probiyotik yoğurt var, kefir var. Bilim bize gün geçtikçe içerisinde probiyotik olan yiyecekleri açıklamaya devam ediyor… Yine de probiyotik nedir sorusuna tam olarak bir cevabınız yoksa ve probitiğin faydalarını öğrenmek istiyorsanız sizin için harika bir kaynak hazırladık!
Probiyotik Nedir?
Sağlıklı beslenme ve yaşamla ilgilenenlerin adını söyleye söyleye bitiremediği probiyotikler, özellikle bağırsak florasının düzenlenmesine yardımcı olan etkiye ve genel sağlığı iyileştirecek özelliklere sahip mikroorganizmalardır. Probiyotikler canlıdır. Gözle göremediğimiz iyi huylu, yararlı bakterilerdir. Yan etkileri çok ender görülüyor olsa bile bilim, probiyotiklerin olumlu etkilerini birçok kez kanıtlayan araştırmalara sahiptir.
Bağırsak florasını yararlı bakteriler ile kolonileştirme olasılığını ilk kez 20. yüzyılın başlarında Rus mikrobiyolog Elie Metchnikoff (İlya Meçkinov) belirtmiştir. Bağışıklık sistemi üzerine yaptığı araştırmalar ile ünlenen 1908 yılı Nobel tıp ödülü sahibi Meçkinov, kalın bağırsakta yaşlanmaya bağlı oluşan toksin maddelerin, yaşlılık ile gelen fiziksel değişimlerin sebebi olduğunu söylemiştir. Bu sırada laktik asit ile fermente olmuş süt tüketimi fazla olan kişilerin daha uzun yaşadığını gözlemlemiştir. Institut Pasteur’da (Pasteur Enstitüsü) yaptığı çalışmalar sırasında çalışma arkadaşı Henry Tissier, önemli bir probiyotik olan bifidobakterinin (bifidobakterium) klinik yararları olduğunu ve ishal probleminin giderilmesine yardımcı olduğunu gözlemlemiştir. Yaklaşık 100 yıldır bilimsel çalışmalar ile faydaları konuşulan probiyotikler Antik Yunan’da da kullanılmıştır.
Probiyotiklerin nasıl çalıştığı bilim insanları tarafından henüz tam olarak anlaşılamamış olsa bile yararları daha net gözlemlenmiştir. Bakteriler yararlı ve zararlı olarak ikiye ayrılır. Biz yararlı bakterilere probiyotik deriz ve probiyotikler vücudun bakteri dengesi için oldukça önemlidirler.
Probiyotiklerin 3 çeşidi bulunmaktadır. Bunlar:
- Lactobacillus
- Bifidocaterium
- Saccharomyces boulardii
Özellikle ekşi maya, yoğurt, kefir, çeşitli mantarlar (kombu çayı içerisinde kullanılan kombu mantarı gibi) ve turşu probiyotik içeriği zengin yiyecek ve içeceklerdir. Probiyotikler gıda takviyesi olarak da kullanılabilmektedir. Şiddetli bağırsak bozukluklarında dahiliye doktorları gerek görürlerse hastaya probiyotik kapsül ya da şase takviyeler verebilirler.
Probiyotikler doğal yiyecekler ile alınabilir ya da doktora danışılarak tüketilebilir. Takviye yolu ile probiyotik kullanmak istiyorsanız paket üzerindeki kullanım miktarına bakmalı daha sonra doktorunuzun önerisine uymanız gerekmektedir.
Piyasada bulunan probiyotik gıdalarını incelemek veya satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Probiyotikler Ne İşe Yarar?
Probiyotiklerin faydaları sadece sindirim süreci üzerinde değildir. Genel sağlık açısından vücutta yararlı bakterilerin bulunması çok önemlidir. Aşağıda sizin için probiyotiklerin faydalarını sıralıyoruz:
1. Sindirim Sistemindeki Bakteri Dengesini Sağlar
Probiyotikler bağırsak florasının doğal bakteri dengesini sağlayabilirler. Bu sayede bağırsaklardaki sindirim işlemleri olması gerektiği gibi normal fonksiyonlarında ilerleyebilir. Bakteri dengesizliği immün sisteminin ve mental sağlığın bozulmasına sebep olabilir, obeziye ve alerjik problemlere yol açabilir. (1)
2. İshal Probleminin Önlenmesine Destek Olur
Antibiyotik kullanımına bağlı olan ve olmayan ishal problemlerinin önlenmesinde ya da şiddetinin azaltılmasında probiyotikler önemli bir rol oynar. Birçok araştırma bu durumu desteklemektedir. (2)
3. Bazı Mental Sorunların İyileşmesine Katkıda Bulunabilir
Birçok araştırma ruh hali ve mental sağlığın sağlıklı bağırsak sağlığı ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Hem insan hem hayvan deneylerinde probiyotiklerin mental bozuklukları üzerinde olumlu etkileri olduğu görülmüştür.
4. Kalp Sağlığını Destekleyebilir
LDL yani kötü kolesterol seviyelerini düşerebildiği için probiyotikler kalp sağlığının korunmasına da yardımcı olabilirler. Aynı zamanda az miktarda HDL kolesterolü yükseltebildiği de görülmüştür.
5. Bazı Alerji ve Egzama Problemlerini Azaltabilir
Bebek ve çocuklarda oluşan egzama türleri üzerinde etkili olabildikleri de gözlemlenmiştir ancak bu konuda mutlaka bir uzman görüşünü alıp çocuklarınıza probiyotik ürünler vermeyi düşünmelisiniz. Bazı probiyotiklerin süt ve süt alerjisi olan kişilerde inflamatuar etkileri azaltabildiği gözlemlenmiş olsa bile bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
6. Sindirim Bozukluğu Belirtilerini Hafifletebilir
Birçok kişide probiyotiklerin ülseratif kolit rahatsızlığı belirtilerini hafifletebildiği görülmüştür. Huzursuz bağırsak sendromu üzerinde de probiyotiklerin etkili olabileceği gözlemlenmekle birlikte Crohn’s hastalığı üzerinde çok fazla etkili olduğu gözlemlenmemiştir.
7. Bağışıklık Sistemini Güçlendirebilir
Probiyotiklerin bağışıklık hücrelerini arttırdığı, enfeksiyonlara karşı direnç sağladığı bilinmektedir. (3)
8. Kilo Vermeye Yardımcı Olabilir
Bağırsak sağlığının düzenli çalışması vücutta yağ birikiminin önlenmesine yardımcı olabilir. Ayrıca probiyotikler daha uzun süre tok hissedilmesine destek çıkar. (4)
