32. Samsung Boğaziçi Kıtalararası Yüzme Yarışı’nda, kadınlarda 47 dakika 52 saniyelik derecesiyle altın madalya kazanan Hilal Zeyneb Saraç, ülkemiz adına gurur verici bir başarıya imza attı. Sporcuların antrenmanlarından geri kaldığı, olimpiyatların dahi ertelendiği bu senede, başarıyla düzenlenen bir etkinlikten birincilikle çıkmak herkesin harcı değil. Disiplinli, güçlü ve hırslı olmak şart. Saraç’ta ise bunların hepsi ve daha fazlası var!
Yüzmeye direk bir kursa giderek mi başladın, yoksa öğrendikten sonra “evet, bunu yapmak istiyorum” mu dedin?
Yüzmeye Ankara’da 19 Mayıs Ziya Ozan Spor Tesisleri’ndeki kurslar ile başladım. Gösterilenleri hızlıca öğrendiğim için yüzmek benim için oldukça keyifliydi. Yeteneğim keşfedildikten sonra da kulüplerde devam ettim. Şimdi Ankara’da bulunan Türkiye Olimpiyat Hazırlık Merkezi’nde Gjon Shyti başantrenörlüğünde çalışmaya devam ediyorum.
Sence yüzmek herkesin öğrenmesi gereken bir beceri midir?
Yüzmek vücuttaki tüm kasları çalıştırır. Birçok sporun aksine yüzme her yaşta yapılabilir. Küçük yaşlarda fiziksel becerilerin kazanılması ve zihinsel rahatlığın devamı için yapılabilir. İlerleyen yaşlarda da sağlığı korumak için birebirdir. Yüzerken eklemlere yük binmediği için eklem ve kemik rahatsızlığı bulunanlara, fıtık sorunu yaşayanlara ve skolyozu olanlara doktorlar yüzmeyi tavsiye eder. Ayrıca yüzme sakatlanma riski en düşük spordur.
Uzun bir karantina süreci geçirdik ve sen bu zorlu sürecin üzerine 32. Samsung Boğaziçi Kıtalararası Yüzme Yarışı’nda altın madalya kazandın. Neler hissediyorsun?
Karantina sürecinin uzunluğu performansımda çok düşüş olmasına sebep olacağı için başta ümitsizliğe kapıldım. Karantina boyunca evde çalışmaya devam etmiştim ve yaptığım çalışmalar sayesinde su antrenmanlarına düşündüğümden daha iyi başladım. Geri döndüğümde performansımın o kadar kötü olmadığını görmek beni motive etti. Gjon’un iyi hazırlamış olduğu program ile kısa süre içerisinde Samsung Boğaziçi Kıtalararası Yüzme Yarışı’na hazırlandım.
Bu yarışta geçen senelerde de birincilik almış olmam sebebiyle herkesin beklentisi yüksekti. Bu da üzerimde baskı hissetmeme sebep oldu. Tekrar kadınlar genel klasman şampiyonu olup beklentilere cevap verebildiğim için rahatlamış hissediyorum.
Pandemi devam ederken böyle uluslararası büyük bir organizasyonun sorunsuz tamamlanması ülke açısından da önemliydi. Bu yarışın problemsiz geçmesi önümüzdeki organizasyonlara örnek olacaktır. Pandemi sebebiyle olimpiyatlar bile yapılamadı. Havuzların çoğu kapalıyken yarışın sağlıklı bir şekilde yapılması Türkiye’nin ve emeği geçenlerin başarısıdır.
Boğaz akıntısıyla meşhur. Bu doğal güçle karşılaşmak için nasıl hazırlandın?
Boğazın akıntı şekline başka bir yerde rastlayamazsınız. Özellikle orta şeridinde oldukça güçlü bir akıntı var. Yük gemileri boğazdan geçerken bu akıntıyı kullanırlar. Kıyı şeritlerinde ise bolca ters akıntı var. Özellikle Galatasaray Adası’nın çevresine yaklaşılması durumunda ters akıntı zaman kaybına sebep oluyor. Yarıştan önce Galatasaray Adası’na yaklaşılmaması gerektiği yüzücülere hatırlatılıyor. Boğaz yarışında iyi bir sonuç elde edebilmek için orta şeritten geçen akıntıyı hızlı bir şekilde yakalamak ve bitime yakın akıntıdan doğru şekilde çıkmak gerekiyor. Tabi ki orta şeritten bitime doğru gelirken mecburen ters akıntıya girmeniz gerekiyor. Yarışın sonlarına geldiğiniz için yorgunluğunuz artıyor ve tam da o sırada ters akıntıyla mücadele etmeniz gerekiyor. Bu noktada zihnen ve fiziken güçlü kalmanız şart. Zihnen kuvvetli olmak kişiden kişiye değişir ancak fiziken güçlü olmak için iyi antrenman şart. Antrenman programlarımı başantrenörümüz Gjon Shyti yapıyor. Gjon çok başarılı bir uzun mesafe antrenörü. Başarımı Gjon’a borçluyum.
Bir yüzücü nasıl beslenir?
Bu çok detaylı ve uzun anlatılması gereken bir konu. Bu sebeple özet geçmeye ve bazı önemli noktalara değinmeye çalışacağım. Her bireyin kendisine özel beslenme ihtiyaçları olabilir, bunu da başta söylemek gerekli. Bir yüzücünün antrenmanının verimli geçmesi için antrenmandan önceki öğününde karbonhidrat ağırlıklı yemesi iyi olur, genellikle makarna tercih edilir. Antrenmandan önce proteinli gıdalar tercih edilmez çünkü proteinin sindirimi zordur ve uzun sürer. Antrenmandan sonra ise potasyumca zengin bir besin olan muz hem mineral hem de karbonhidrat ihtiyacını karşılar. Antrenman bittikten sonraki ilk 2 saate “altın saat” denir ve altın saat içerisinde eksiksiz bir ana öğünün tüketilmesi gerekir. Altın saati kaçırmadan ana öğünü tüketmek sonraki antrenmana kadar toparlanmayı sağlar. Söylemek istediğim son önemli nokta ise sıvı tüketimi. Pek çok kişiye garip gelse de yüzme antrenmanı sırasında su içmek gereklidir. Çünkü suyun içinde olsanız da terleme hızla devam eder; sadece hissetmezsiniz. Vücudun susuz kalması pek çok sorunu da beraberinde getirir. Sıvı eksikliğinde performans kaybı görülür. Bu sebeple yüzücülerin antrenmanda sıvı tüketimini ihmal etmemesi gerekir.
Kullandığın supplement var mı?
Vitamin ve mineral takviyeleri kullanıyorum. Bunların dışında kas yıkımını önlemeye ve kasların iyileşme dönemini hızlandırmaya yarayan bir supplement olan glutamin favorim.
Yüzücüler neden suya atlamadan önce kaslarını sallarlar? Bu sırrı çözmemize yardımcı ol!
Yarışlardan önce kasları sallamanın daha çok psikolojik bir etkisi var. Kaslarımızı sallayınca kendimizi daha rahat ve hazır hissediyoruz. Kasları sallamanın dışında özellikle kısa mesafeci yüzücülerin yarışa başlamadan önce kaslarına vurduğunu görebilirsiniz. Bunun sebebi ise kaslara vurarak kasları uyarmak ve yarışa hazır olmak.
Yüzücü olmak isteyen gençlere ne söylemek istersin?
Milli takıma seçilmek ve Türkiye dereceleri yapmak için yüzmeye küçük yaşlarda başlamak gerekir. Ben yüzmeye 5 yaşımda başladım. Bu amaçla yüzmeye başlama yaşının üst sınırına da 7 yaş diyebiliriz. Ancak herkes derece yapmak veya rekor kırmak için yüzmek zorunda değil. Önceden de söylediğim gibi yüzme her yaşta yapılabilecek nadir sporlardan bir tanesi. Yüzmeyi öğrenmenin yaşı yoktur. Beden ve zihin sağlığını korumak isteyen ve yüzmeyi seven herkes yüzebilir. Hatta geç yaşlarda yüzmeyi öğrenip yarışlara katılma şansına da sahipsiniz. Master yüzücüleri için (25 yaş ve üzeri) hem havuzda hem denizde pek çok yarışma düzenleniyor ve katılım sağlamanız için çok iyi olmanız beklenmiyor. Yeter ki yüzmek isteyin!